English
ฟัน ถือเป็นอวัยวะสำคัญของมนุษย์ เพราะมีหน้าที่ในการบดเคี้ยวอาหาร ช่วยในการออกเสียง และยังเป็นส่วนประกอบของบุคลิกภาพที่ทำให้ทุกคนเกิดความมั่นใจในการพูดคุยและรอยยิ้ม ดังนั้น เมื่อฟันเกิดปัญหาก็ย่อมทำให้หลายคนรู้สึกกังวลใจ อย่างการเกิด ‘ฟันซ้อน’ ที่จะพูดถึงในบทความนี้ที่จะมาดูถึงสาเหตุการเกิดฟันขึ้นซ้อนกัน วิธีแก้ฟันซ้อน พร้อมวิธีดูแลสุขภาพช่องปากอย่างถูกต้องแบบละเอียด
ฟันซ้อน คืออะไร
ฟันซ้อน คือ สภาวะที่ฟันมีการซ้อนทับกับฟันซี่อื่นๆ อย่างผิดปกติตามแนวเหงือกภายในช่องปาก ซึ่งสามารถเกิดฟันซ้อนได้ ทั้งฟันซ้อนด้านใน ฟันซ้อนด้านนอก ฟันซ้อนบนเหงือก ฟันซ้อนด้านบน และฟันซ้อนด้านล่าง แต่ส่วนใหญ่จะเกิดในบริเวณขากรรไกรบนหรือขากรรไกรล่างในลักษณะที่ฟันซ้อนและเบียดกัน เกิดขึ้นได้ทั้งในเด็กและในผู้ใหญ่ แต่ไม่ต้องกังวลไปเพราะอาการฟันซ้อนสามารถทำการรักษาได้
ฟันซ้อน เกิดขึ้นได้อย่างไร
สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดฟันซ้อนคือ การไม่มีพื้นที่ในช่องปากเพียงพอสำหรับฟันใหม่ โดยเกิดขึ้นได้ตั้งแต่วัยเด็ก เช่น ฟันซ้อนในเด็กมักเป็นช่วงที่ฟันน้ำนมหลุดก่อนกำหนด จนอาจทำให้ฟันแท้ขึ้นผิดตำแหน่งได้ หรือในเด็กเล็กที่ทำให้มีแรงกดบริเวณเหงือกและฟันมากจนเกินไป เช่น การดูดนิ้วมือ การใช้ขวดนมมากเกินไป ฯลฯ หรือเกิดขึ้นจากกรรมพันธุ์ที่มีขนาดของขากรรไกรบนและล่างไม่เท่ากัน เช่น ฟันซี่ใหญ่กว่าขากรรไกร ทำให้ฟันแต่ละซี่มีการเบียดหรือขึ้นผิดตำแหน่ง สุดท้ายจึงเกิดฟันซ้อนในเด็กขึ้นมา
ส่วนในผู้ใหญ่อาจเกิดขึ้นจากใช้แรงเคี้ยวหรือแรงกัดมากๆ รวมถึงการใช้ลิ้นดุนฟันบ่อยๆ หรือเกิดขึ้นจากอุบัติเหตุทำให้ได้รับความกระทบกระเทือนกับฟันโดยตรง ซึ่งมีผลทำให้รูปร่างของขากรรไกรผิดปกติ และทำให้ฟันขึ้นผิดปกติตามมาได้ด้วย
ฟันซ้อน อันตรายไหม
การเกิดฟันซ้อนเกไม่ได้ทำให้เกิดอันตรายใดๆ แต่อาจจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพช่องปาก เพราะอาจทำให้เกิดปัญหาในด้านการทำความสะอาดที่ทำได้ยากกว่า โดยเฉพาะยิ่งตรงไหนที่มีฟันซ้อนยิ่งต้องเน้นทำความสะอาดให้มากขึ้น เช่น ใช้ไหมขัดฟัน แปรงให้สะอาดมากยิ่งขึ้น ฯลฯ หากปล่อยละเลยไปก็อาจจะทำให้เกิดปัญหาสุขภาพเหงือกและฟันต่างๆ ตามมา เช่น โรคปริทันต์ เกิดคราบหินปูนเกาะ ไปจนถึงการเกิดฟันผุทะลุโพรงประสาทได้ และอาจเสี่ยงต่อการสูญเสียฟันซี่สำคัญไปได้ นอกจากนี้ ในด้านจิตใจก็อาจส่งผลกับความมั่นใจ การยิ้ม การพูดคุยที่ทำให้เสียบุคลิกภาพได้อีกด้วย
วิธีการแก้ไขฟันซ้อน
วิธีการแก้ไขฟันซ้อนมีอยู่ด้วยกันหลายวิธี ดังนี้
จัดฟัน
การจัดฟันสามารถแก้ไขปัญหาฟันได้หลายแบบทั้งฟันห่าง ฟันซ้อน ฟันเก ฯลฯ หลายคนอาจจะไม่รู้ว่าจัดฟันมีกี่แบบที่ช่วยแก้ไขปัญหาฟันเหล่านี้ได้ ต้องบอกว่ามีด้วยกันหลายแบบ เช่น จัดฟัน invisalign หรือจัดฟันแบบใส, จัดฟันดามอน, จัดฟันเซรามิก, จัดฟันแบบโลหะ ฯลฯ ซึ่งช่วยแก้ปัญหาฟันซ้อนเกทั้งมากและน้อยได้ ทำให้ฟันเรียงตัวสวยได้ตามที่ต้องการ และยังช่วยปรับรูปหน้าให้ดูเรียว จึงเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการจัดฟันหน้าเปลี่ยนได้มากขึ้นด้วย
วีเนียร์
การทำวีเนียร์ คือ อีกวิธีที่นิยมทำเพื่อแก้ไขปัญหาการเรียงตัวของฟัน เพราะทำแล้วดูธรรมชาติ พร้อมปรับให้ฟันดูขาวมากขึ้นได้ นอกจากนี้ อายุการใช้งานของวีเนียร์ก็อยู่ได้นานถึง 10-15 ปี (ขึ้นอยู่กับการใช้งานฟันของแต่ละบุคคล) แต่ส่วนใหญ่จะใช้ในกรณีที่คนไข้มีปัญหาฟันเล็ก ๆ น้อย ๆ แล้วต้องการปรับแต่งฟันซ้อนให้เกิดความสวยงาม
ตกแต่งฟัน
จะเป็นการใช้เลเซอร์หรือสว่านในการตกแต่งฟันให้เกิดช่องว่างระหว่างฟันที่เหมาะสมมากขึ้น แต่จะเหมาะกับคนไข้ที่มีลักษณะฟันซ้อนบน หรือฟันซ้อนล่างเพียงเล็กน้อย และต้องทำด้วยทันตแพทย์ที่เชี่ยวชาญเท่านั้น เพราะอาจทำให้ฟันอ่อนแอลงได้
การถอนฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกร
ในกรณีที่ฟันซ้อนมีระดับความรุนแรงมาก การถอนฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกรอาจจำเป็น แต่มักจะทำก็ต่อเมื่อการจัดฟันเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอต่อการรักษา โดยทันตแพทย์จะทำการถอนฟันที่เป็นส่วนที่ส่งผลกระทบต่อฟันซ้อน และทำการผ่าตัดขากรรไกรเพื่อแก้ไขกระดูกขากรรไกร เนื้อเยื่อเหงือก และโครงสร้างอื่นๆ รวมถึงเปิดช่องปากให้กว้างขึ้น เพื่อให้ฟันใหม่ที่เติมตัวเข้ามาสามารถอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องได้
วิธีการป้องกันฟันซ้อน ดูแลสุขภาพช่องปาก
สำหรับการป้องกันฟันซ้อนสร้างปัญหาสุขภาพตามมาอย่างได้ผลเลยก็คือ การดูแลสุขภาพช่องปากให้สะอาดด้วยการแปรงฟันอย่างถูกวิธี และใช้ไหมขัดฟันเพื่อทำความสะอาดซอกฟัน เพื่อลดการเกิดฟันผุ การเกิดโรคในช่องปากต่างๆ เช่น โรคเหงือก เป็นต้น และควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพช่องปาก เช่น ผักผลไม้ และอาหารที่มีโปรตีนสูง สำหรับในเด็กหากไม่ต้องการให้ลูกมีปัญหาฟันซ้อนอาจต้องแก้ไขพฤติกรรมบางอย่างที่ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดฟันซ้อนตามมา เช่น การใช้ลิ้นดุนฟัน การดูดนิ้ว การทำให้ฟันน้ำนมผุหรือหลุดก่อนกำหนด เป็นต้น
ฟันซ้อน ฟันเก จัดฟันได้ไหม
สำหรับคนที่มีปัญหาฟันซ้อน ฟันเกแล้วไม่แน่ใจว่าจะจัดฟันดีไหม ต้องบอกว่าการจัดฟันเด็กและผู้ใหญ่ ถือเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยแก้ไขปัญหาฟันซ้อนได้ พร้อมช่วยให้ฟันซ้อนเคลื่อนที่ไปยังตำแหน่งที่ถูกต้อง โดยในปัจจุบันนี้มีวิธีการจัดฟันหลากหลายรูปแบบที่ช่วยแก้ปัญหาเหล่านี้ได้ เช่น ถ้าอยากได้แบบธรรมชาติ ดูไม่รู้ว่าจัดฟัน และใช้เวลาไม่นานจะเลือกวิธีการจัดฟันใสก็ได้ หรือถ้ามีงบจำกัด และสามารถใส่เหล็กดัดฟันได้การจัดฟันโลหะก็เป็นทางเลือกที่ดีเช่นกัน ถ้าสนใจอยากจัดฟันครั้งแรกเพื่อแก้ไขปัญหาฟันซ้อน ฟันเก หรือปัญหาเรื่องฟันอื่นๆ เช่น ฟันล่างคร่อมฟันบน สามารถปรึกษาทันตแพทย์ของ Smile and Co ก่อนได้เลยแบบไม่มีค่าใช้จ่าย เรายินดีให้บริการ
ฟันซ้อนต้องถอนฟันไหม
ฟันซ้อนไม่จำเป็นต้องถอนฟันฟันเสมอไปแต่ในบางกรณีที่ฟันซ้อนมีความรุนแรงมากและไม่สามารถแก้ไขได้ด้วยวิธีการอื่นๆ การถอนฟันอาจจำเป็น แต่ควรปรึกษากับทันตแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการวินิจฉัยที่ถูกต้องก่อนดำเนินการ อย่างไรก็ตาม การรักษาฟันซ้อนเป็นเรื่องที่สำคัญ เพราะมีผลต่อสุขภาพช่องปากและความเชื่อมั่นในด้านบุคลิก ดังนั้น หากคุณพบว่าคุณมีฟันซ้อน คุณควรพบทันตแพทย์เพื่อรับการประเมินและแนะนำวิธีการรักษาที่เหมาะสมให้กับคุณจะเป็นทางที่ดีที่สุด
